WORK IN PROGRESS

Tiel miedi

A

Sligaziun

Sligiaziun pusseivla:

Jeu hai mal il venter, il tgau, il dies, las giugadiras ...  

Jeu hai schliet, tut stuorn, sien, ... 

Jeu sun sefatgs/sefatga mal. 

Jeu sun ruclaus/ruclada ed hai ussa rut ina comba, in bratsch, ina costa, ... 

Jeu hai buc durmiu bein, perquei ch'jeu vevel magliau/buiu memia bia, perquei ch'jeu hai sentiu la glina, perquei ch'ei era memia clar, memia canerus, memia cauld, ...

Erklärung

Ils students nodan cun las cefras dad 1-3 (per las damondas) il stan actual en il barometer. Silsuenter stattan els sin peis e fan in tur tras la stanza da scola. Mintga persuna ch'els entaupan damondan els co ella hagi e dattan sezs plaid e fatg, sch'els vegnan dumandai. 

 

En ina secunda runda tschentan els duas ulteriuras damondas, numnadamain: 

Co has durmiu?
Co sesentas ti?

Sch'in rispunda ch'el sesenti buca bein, damonda l'auter, daco che quei seigi aschia. Il pertuccau/La pertuccada sa lu raquintar (sch’el/ella vul), nua ch'ei fa mal e tgei ch'ei il problem.

 

Per sustener ina communicaziun fluenta sa la scolasta nudar entginas construcziuns sco las suandontas vid la tabla: 

Jeu sesentel bein.  

Jeu sesentel buc bein, perquei che... 

Jeu hai buc durmiu bein, perquei che ...

Jeu hai aschi mal il tgau, il venter, il culiez, ...

 

El plenum vegn silsuenter rimnau ils mals e las expressiuns ch’ins drova per exprimer, sch'ei va buca bein cun ins. E sco punt al proxim exercezi sa la scolasta dumandar tgei ch’ins stoppi far, sch'ei mondi propi buca bein cun ins (sligiaziun: ir tiel miedi). 

B

Erklärung

Ils students teidlan ils dialogs (models da copiar) e dattan risposta allas damondas. Sch'els fan quei a moda correcta, semuossa il plaid-clav VERBS REFLEXIVS. 

 

El plenum vegn eruiu la muntada dall'expressiun ed ei vegn encuretg communablamain suenter exempels pusseivels. In exempel tipic semuossa ellas damondas dil pensum A (Co sesentas ti?). Cun agid da quel sa la scolasta explicar la colligiaziun dil pronom cul verb ed aschia far la punt alla proxima incarica. 

Kopiervorlagen

Dialoge

C

Sligaziun

Verbs reflexivs vegnan duvrai, sch'il subject ed igl object ein ils medems (p.ex. jeu selegrel – ich freue mich).

Oz sesentel jeu buc bein, perquei ch'jeu hai buc saviu durmir la notg. 

Damaun s'entupein nus cun amitgs da pli baul. 

Sepeina, schiglioc vegnin nus memia tard! 

Jeu pos buc s'occupar cun da quellas caussas. 

Ins drova apostrofs tier verbs ch'entscheivan cun in vocal. Cunquei che dus vocals fruntassan lu in sin l'auter, vegn il vocal dil pronom strihaus ed il bustab s colligiaus cun agid d'in apostrof. 

 

Per regla vegn il pronom reflexiv duvraus en ils auters lungatgs separadamein dil verb. Era s'accordescha el per regla al subject e resta buc adina tuttina. 

tudestg: Ich beschäftige mich ... 

franzos: Je m'occupe ...

engles: I'm dealing with ... (biars verbs ein egl engles buca reflexivs) 

talian: mi occupo di ... 

D

Sligaziun

Questa sera S'ENTAUPA ella cun sia megliera amitga. 

El SEDAT breigia da far il curtgin.  

Ellas SECAPESCHAN bein, perquei ch'ellas ein tuttina veglias ed han ils medems hobis.

Jeu SESENTEL bein, perquei che la primavera vegn. 

Mia tatta SELAVA mintga damaun cun aua ferdaglia. 

Quella casa S'AUDA als geniturs da miu um. 

Nus SEDUMANDEIN sche quei ei la verdad. 

Sas aunc SEREGURDAR cu nus essan sevesi l'emprema ga? 

Erklärung

Ils students empleinan las largias culs verbs che van aprau. Ei setracta da verbs ch'els enconuschan gia, denton buc en fuorma reflexiva. La davosa construcziun ('Sas aunc seregurdar cu nus essan sevesi l'emprema ga?') fa la punt all'incarica d'approfundaziun. Ei setracta dall'emprema lingia dil text dalla canzun Sas aunc dad Alexi e Marcus. 

E

Erklärung

Avon ch'entscheiver igl exercezi, emprovan ils students d'anflar las dretgas expressiuns per las illustraziuns. La scolasta sa nudar las expressiuns vid la tabla ni era schar parter tier ils students las expressiuns sil model allas illustraziuns. Quei san ins era schar far en gruppas pintgas. Sco finiziun da quella preactivitad sa la scolasta dumandar tgei ulteriurs mieds ni tgei metodas ch'els sappien proponer el cass da malsogna. Era lezzas vegnan nudadas vid la tabla e duvradas per la secunda part digl exercezi. 

 

Ils students colligian silsuenter ils caums 1-18 cun ina dallas illustraziuns, las sligiaziuns vegnan controlladas el plenum. Ina persuna sedrezza ad in'autra culla suandonta damonda: «Ti has pigliau freid. Tgei drovas ti?» La persuna dat risposta e formulescha sezza ina damonda sin fundament d'in auter simtom. 

 

Sco finiziun vegn discutau el plenum davart las damondas. 

F

Erklärung

Ils students scrivan il text en lur carnet da scriver. Sco finiziun dat mintga student ord sia atgna experientscha in tip medicinal als auters. Tenor situaziun e giavisch sa vegnir dumandau suenter ni argumentau pro ni contra in mied ni ina metoda dils students. 

G

Erklärung

Ils students exerciteschan en gruppas da treis ina scena tiel miedi (pazient, miedi e reschissur). Il pazient va cun in da ses mals tiel miedi (ni ch'el inventa in), il reschissur inscenescha la situaziun, quei vul dir ch'el accumpogna la scena cun ses cussegls. La scena vegn giugada pliras gadas, tochen ch'ella ei promta per la presentaziun el plenum. 

 

El plenum vegnan las situaziuns presentadas. Las gruppas che miran tier decidan, sch'il miedi/la miedia ha reagiu bein e sche las propostas da medegar fan senn.