WORK IN PROGRESS

Bien appetit!

A

Sligaziun

Erklärung

Ils students fan igl exercezi en lavur singula. El plenum vegnan ils resultats controllai e suenter mintga plaid vegn la caussa pachetada ora e messa sin meisa. Alla fin vegn la damonda sutvart rispundida el plenum e las ingredienzas ed il material restont plazzau sin meisa per che tut seigi promt per cuschinar. La scolasta sa formular la damonda ed ils students rispundan suandontamein:

«Las savetschas mauncan aunc.»

«Jeu hai aunc priu cun mei serviettas.»

B

Sligaziun

singular plural singular plural

il truffel

ils truffels

la savetscha

las savetschas

il tschadun

ils tschaduns

il taglier

ils tagliors

il cunti

ils cuntials

la buglia

las buglias

igl iev

ils ovs

il fretg

ils fretgs

la cazzetta

las cazzettas

il caschiel

ils cascheuls

 

Il plural vegn formaus cun aschuntar in -s al nomen feminin e masculin. Sulettamein ils nomens che fineschan cun -s survegnan negin -s supplementar (sco p.ex. il cass – ils cass). La formaziun dil plural ei semeglionta en franzos, nua ch'ins aschunta era in -s als nomens (che vegn denton buca pronunziaus). El tudestg dat ei pliras fuormas dil plural, quei che fa ch'igl ei grev d'emprender (p.ex. Wort – Wörter, Hund – Hunde, Frau – Frauen, Auto – Autos, Schimmel – Schimmel, eav.). 

Erklärung

Ils students pondereschan co la formaziun dil plural funcziuna el romontsch. En dus enqueran els las fuormas dil plural dils plaids nudai ed erueschan regularitads ed irregularitads. La sligiaziun vegn discutada el plenum. Da principi eis ei da puntuar che la formaziun dil plural el romontsch ei pli sempla che per exempel el tudestg. Per regla vegn aschuntau in -s al plaid, ton tier plaids cun gener feminin sco era tier quels cun gener masculin. Tiel pensum C san ils students nudar plaids ord las lecziuns precedentas che pretendan ina fuorma irregulara dil plural. Quels ston vegnir memorisai, aschia ch'ei fa senn da visualisar e repeter els regularmein.

C

Sligaziun

nomens cun in plural regular nomens che vegnan pil pli duvrai el singular
la tscherescha, las tschereschas il peiver
il fretg, ils fretgs il ris
la cazzetta, las cazzettas il latg
il franc, ils francs l'encugliada
la pischutta, las pischuttas la carn

D

Sligaziun

singular plural
il cavegl ils cavels
igl utschi ils utschals

 

singular plural
igl um ils umens
il liug ils loghens

E

Erklärung

Ils students repartan las lavurs denter els. Certas lavurs selaian era cumbinar, per autras drovan ins pli ditg. La scolasta sustegn ils students linguisticamein cun nudar vid la tabla formulaziuns ch'ins drova en quei connex. Suenter che tut las lavurs ein fatgas, semettan tuts a meisa e maglian la tschavera cuschinada.

F

Sligaziun

Quei ei stau buontad, gustus, delizius.

 

Ils maluns ein stai empau schetgs, senza gust, fats.

 

Il pli bugen hai jeu giu la buglia da meila, la pischada els maluns, il caschiel d'alp, il vin.

 

L'autra ga stoi jeu barsar pli ditg ils maluns; l'autra ga envidel jeu mia entira famiglia; l'autra ga fetsch jeu ei exact tuttina.

 

Cuschinar ei per mei recreaziun, in stress, in'obligaziun, in plascher.

 

In'autra specialitad culinarica ch'jeu less cuschinar ei furtem Bettler, bizochels, tuorta da nuschs, pèschs maghers, capuns.

Erklärung

Ils students dattan in resun en connex cul process da cuschinar, mo era en connex culs maluns sezs. Els emprovan gl'emprem da formular en lavur singula, silsuenter presentan els lur resultats el plenum. La scolasta rimna vid la tabla expressiuns che gidan d'exprimer l'impressiun ch'ins ha giu.

G

Erklärung

Ils students legian las construcziuns e formuleschan la damonda leutier.

p.ex. Enquera zatgi che ei in nas fin.

damonda: Eis ti in nas fin?

 

Silsuenter stattan els sin peis e van tras la stanza da scola. Els tschentan las damondas a lur constudents. Mintgamai, sch'ina persuna sa rispunder cun gie, san els nudar il num da quella persuna davos la damonda. Tut tenor diember da students sa la scolasta pretender ch'in num astgi mintgamai cumparer mo ina ni duas gadas sil fegl. Cura ch'ils students han anflau per mintga damonda ina persuna che ha saviu rispunder cun gie, tuornan els anavos en lur plazs. Sco evaluaziun sa la scolasta mintgamai tschentar las damondas ed ils students pertuccai (quels che san rispunder cun gie) stattan sin peis. Tier mintga damonda savess la scolasta lu tschentar in'ulteriura damonda (p.ex. Tgei maglias ti lu buc, sche ti eis in nas fin?). Per finir san ils students brattar ils tips per bunas ustrias ni era secunvegnir dad ir communablamein en ina dallas bunas ustrias a magliar.

Exercezis supplementars

Redewendungen
Redewendungen - Lösung
Bedeutung Redewendungen
Bedeutung Redewendungen - Lösung