WORK IN PROGRESS

Da chasa

A

Sligaziun

Chasa Claglüna (1647), Ardez: üna da las chasas culla pittura la plü richa in Engiadina. La pittura muossa il fal da l'uman (Sündenfall).
Clostra da San Jon, Müstair: clostra benedictina dal temp medieval carolingic, daspö il 1983 patrimoni mundial da l'Unesco.
Chasa d'Uorsin (Schellen-Ursli-Haus), Guarda: In quista chasa dal 17. tschientiner es nat Uorsin, il protagnist dal cudesch cul listess nom ('Uorsin/Schellen-Ursli'), scrit da l'autura engiadinaisa Selina Chönz ed illustrà da l'artist sursilvan Alois Carigiet.
Chastè da Tarasp (1040), Tarasp: ün dals chastels ils plü imposants dal Grischun ed emblem da l'Engiadina Bassa.
Baselgia da San Niclà, Strada (fracziun dal cumün da Valsot): baselgia romana fabrichada i'l 12. tschientiner tardiv, suot protecziun da la chüra da monumaints.
Museum dal Parc naziunal, Zernez:

museum cun ün'exposiziun interactiva multimediala davart il Parc naziunal, in tschinch linguas, per pitschen e grond, cun exposiziuns temporaras stagiunalas.
Museum Schmelzra; S-charl:

oriundamaing ün edifizi d'administraziun da las minieras da plom ed argient, hoz museum dals miniers e dad uors, fabrichà dal 1987-89 da la Fundaziun Museum Schmelzra S-charl.
Ruina San Peder, Sent:

ruina d'üna baselgia dal temp medieval (prob. 1173), bandunada davo la refuormaziun da Sent i'l 16. tschientiner (1576).
Chasa Jaura, Valchava:

museum istoric davart l'istorgia da la vallada, forum da cultura cun exposiziuns d'art contemporana.
Muzeum Susch, Susch:

museum d'art contemporana, avert il 2019.

Erklärung

Ils students prouvan d'attribuir ils edifizis als noms ed als lös. Ils resultats vegnan discus in classa e'ls students respuondan lura a las dumondas.

 

Ideas supplementaras:

-

far cartinas cun edifizis e tils metter in lingia tenor età, interess, valur, culurs, geografia, e.u.i.
-

laschar marcar ils edifizis sülla charta da l'Engiadina e Val Müstair
-

laschar far a mincha student ün referat cuort davart ün dals edifizis
-

ramassar in classa ulteriurs edifizis cuntschaints in Engiadina, in Grischun o in Svizra

B

Sligaziun

 

Sligiaziun pusseivla:

nr. 2: sgrattatschêl (cità): fich blers plans, vista magnifica, mobiglia moderna
nr. 4: edifizi istoric (cumün): sgrafits, stanzas otas, mobiglia antica, bels purtrets, grond curtin cun mailers e pairers
nr. 1: pauraria (cumün): vegl e simpel, bes-chas da nüz, curtin ed üert
nr. 5: barcha-chasa (ne cumün ne cità): aua, oundas, ajer frais-ch
nr. 3: chasa da plüssas abitaziuns (cumün o cità): plüssas famiglias cun uffants, cumpagnia, plazza da giovar 

Erklärung

Avant co tadlar ils audios prouvan ils students d’eruir insembel la significaziun dals tschinch edifizis. Lura taidlan els ils audios ed attribuischan quels als edifizis illa tabella. Els marcan pro minchün, schi’s tratta d’ün edifizi chi cumpara plüchöntsch in ün cumün o in üna cità e notan trais, quatter pleds (ch’els pon dedüer dals audios) chi’s cunfan cul edifizi e’l möd da viver in quel. 

 

Ils resultats vegnan lura discus in classa. Las seguaintas dumondas accumpognan l’evaluaziun:

•

Che geners d'edifizis daja in Engiadina Bassa e Val Müstair? 
•

Che edifizis as vezza plü pac in cumüns?
•

Chi ha vivü üna jada sün ün bain pauril, in üna chasa patriziana, in ün sgrattatschêl, in üna barcha-chasa?
•

Che edifizis as cunfan il meglder cun vossa situaziun da viver?
•

Che edifizis mancan amo illa tabella?
•

Co ed ingio vivais vus?

C

Sligaziun

Info grafica: integrar sligiaziun salata da bustabs

Erklärung

Ils students tscherchan illa salata da custabs las ündesch stanzas/ils ündesch locals. Els scrivan quellas/quels illa tabella, notan, scha lur agen dachasa cumpiglia eir quel gener da stanza/local ed indichan il nomer. Ils scolars pondereschan in classa che stanza(s)/local(s) chi manca(n) amo.

D

Erklärung

Ils students lavuran adüna in duos. Cur ch'ün dad els ha ingiavinà inandret, descriva tschel ün'otra stanza/ün oter local da la chasa. Pleds nouvs vegnan ramassats e scrits vi da la tabla.

 

Per arrundir l'exercizi fa la magistra dumondas, e quels chi pon respuonder cun eu, stan sü. Eir ils students e las studentas pon formular dumondas e far quellas a lur constudents in classa. 

 

Dumondas pussiblas:

• Chi sta in üna chasa o abitaziun cun daplü co tschinch stanzas?
• Chi ha üna chasa o abitaziun cun duos bogns?
• Chi sta sün ün plan plü ot co’l plan terrain?
• Chi dorma suot il tet?
• Chi sta in üna chasa o abitaziun cun lobgia?
• Chi das-cha far adöver da l'üert?
• Chi viva sulet in sia chasa o abitaziun?
• Chi sta a fit in sia chasa o abitaziun?
• Chi viva fingià daspö passa desch ons in sia chasa o abitaziun?
• Chi sta in üna chasa moderna?
• Chi sta in üna chasa da lain?

Digital Aufträge

Ina stanza tut speciala

E

Sligaziun

Info grafica: integrar la cruschera culla sligiaziun CHAMINADA

Erklärung

CHAMINADA

Üna chaminada es üna pitschna stanza sper la chadafö, ingio chi’s ha reservas da mangiativas e bavrandas.

F

Erklärung

Ils students fan las cruschs al dret lö. La magistra dumonda lura als students pro chi chi’s das-cha, stopcha o possa far che a chasa (p.ex.: Pro chi as das-cha mangiar in stüva?). Quels chi pon respuonder cun dir pro mai, tegnan sü il daint.

 

Mincha studenta e student preschainta per finir in classa üna regla chi vala pro el/ella a chasa.

_

 

_

 

_

 

_

 

_

 

_

 

_

G

Erklärung

Ils students scrivan ün inserat per vender o dar a fit lur chasa o abitaziun. La magistra corregia ils inserats chi vegnan exposts in stanza da scoula. Ils students fan lura ün gir tras la stanza da scoula e legian ils inserats. Mincha studenta e student as metta davant ün inserat e fa ün discuors cul possessur/culla possessura da la chasa o abitaziun cha quel o quella voul vender o dar a fit.