WORK IN PROGRESS

Cumün o cità?

A

Erklärung

Sco introducziun pon ils students tadlar la chanzun da cumüns --> mirar commentari Manfred. A la fin dumonda la magistra:

Da che tratta quella chanzun?

Che cumüns vegnan nomnats?

Co han nom quels cumüns in tudais-ch?

Chi es fingià stat in quels cumüns?

Lura legian ils students las poesias (ils limerics) e fan las lezchas lapro.

B

Sligaziun

CUMÜNS CITADS
nom rumantsch nom tudais-ch nom rumantsch nom tudais-ch
Falera Falera Cuera Chur
Mustér Disentis Turitg Zürich
Valendau Valendas Genevra Genf
Breil Brigels Berna Bern
Duin Duvin Turin Turin
Arosa Arosa Basilea Basel
Scharons Scharans Glion Ilanz
Lai Lenzerheide Bonn Bonn
Breil Brigels Sogn Gagl Sankt Gallen
Claustra Klosters Tavau Davos
Flem Flims    

Erklärung

Ils students scrivan ils noms dals cumüns e da las citads chi cumparan illas poesias aint illa tabella e notan adüna ils noms tudais-chs correspundents daspera. Sch'els nu sun sgürs, pon els consultar il vocabulari vallader o eir l'internet. A la fin po la magistra dumandar:

In che cumün/cità eschat vus fingià stats/stattas?

Ingio as rechattan quels cumüns/quellas citads?

Quants da quels cumüns/da quellas citads as rechattan in Grischun?

C

Sligaziun

8

Bagliaffarias (A)

6

La büschmainta fa l'hom (A)

4

Accidaint sün naiv (G)

2

In tschercha d'üna chasa (O)

7

Ingüna rait (L)

1

Idilla da cumün (C)

5

Privels illa natüra (U)

3

Che trafic! (N)

9

Sün via a l'ospidal (R)

   

Lain CONGUALAR la vita in cumün culla vita in cità!

Erklärung

Ils students scrivan per mincha titel il nomer da la poesia correspundenta illa tabella. Lura notan els ils custabs dal pled da soluziun ün davo tschel, uschè ch'els pon a la fin leger la frasa «Lain congualar la vita in cumün culla vita in cità!». Quella frasa fa la punt a la prosma lezcha.

D

Sligaziun

Sligiaziun pusseivla:

cumün cità tuots duos

quietezza

concerts

canera

pos

shopping

accidaints

naiv

buna rait

abitaziuns

gods

ospidals

vaschins buondrius

natüra

büschmainta da qualità

marusas

spuondas

trafic

prada

Erklärung

Ils students pondereschan, scha'ls chavazzins notats as cunfan cun ün cumün, cun üna cità o cun tuots duos. Lura notan els ils chavazzins aint il diagram.

E

Erklärung

Ils students legian las dumondas e fan üna crusch sper la resposta chi correspunda il plü ferm ad els.

F

Erklärung

Ils students evalueschan lur test. Els pon lura discutar insembel las seguaintas dumondas:

Tuorna il text d'evaluaziun per vus?

Che aspets d'ün cumün o d'üna cità nu sun gnüts resguardats i'l test?

G

Erklärung

La magistra lascha tadlar als students la chanzun populara cul titel O Vienna, o Vienna, tü bella cità, chantada da Cla Biert e Stasia Grasset-Biert. Ils students discutan cuortamaing da che chi's pudess trattar in quella chanzun. Lura fan els las lezchas lapro.

H

Sligaziun

Che chatta Jon Tais a Vienna?

x

delizcha e plaschair

 

üna seguonda patria

 

bainstanza

 

Cun che mezs da trafic viagia Jon Tais?

 

cul velo

x

culs mezs da trafic publics

 

cul aviun

 

Che spordscha Vienna a Jon Tais ch‘el nun chatta in seis cumün natal?

 

ün manster chi til plascha

 

natüra püra

x

cafès, kinos e champagn

 

Cun che tuorna Jon Tais a chasa, uschè ch'el sto ir pro'l meidi? 

 

cun üna puoncha

x

crotsch da pideras e culla plüra

 

cun hepatitis

I

Sligaziun

  schi na
Citads sco Vienna spordschan distracziun e divertimaint. x  
La cità da Vienna descritta illa chanzun correspuonda amo hoz a l'idea d'üna cità gronda.   x
In citads sco Vienna as viva pelvair plü bunmarchà co in cumüns.   x
Per ir a Vienna vaiva tut Jon Tais ils mezs publics. x  
Citads sun attractivas, ma han eir lur varts main agreablas. x  
Jon Tais es tuornà san e salv e cun blera munaida a chà.   x

 

Pled da soluziun: PARTIR

Erklärung

Ils students discutan insembel il pled da soluziun PARTIR. Els decleran che cha quel pled significha per els, co ch'els güdicheschan persunalmaing il star e partir. La magistra po dumandar:

Tgei ei in pregiudezi? – Inclegiais vus la fascinaziun da Jon Tais per la cità da Vienna?

Tgeininas constataziuns ein pregiudezis? – Giais eir vus minchatant jent in üna cità?

Cun tgei pregiudezis enviers las dunnas dil marcau ni las dunnas da cheusi eis ti d'accord? – Eschat eir vus fingià stats/stattas üna jada a Vienna? O in ün'otra cità plü gronda?

Tgei pregiudezis ein tenor tiu manegiar buc giustificai? – Es il 'partir' eir per vus ün bsögn? Argumantai.

Has ti era pregiudezis? – Che sun per vus ils avantags o dischavantags da la vita in ün cumün/in üna cità?

Perche crajais vus cha'ls cumüns e las regiuns rumantschas as svödan vieplü?

Che es la radschun cha blers tuornan darcheu in lur lö natal davo la pensiun?

J